Homiliary

Bede, Homiliae, lib. 1, hom. 16. Leo Magnus, Sermones, sermo 43, cap. 1-4.

F-wr22

General Information

Current Condition

Content

• Content Item
  • Persons Beda, Leone Magno
  • Text Language Latino
  • Title Beda, Homiliae, lib. 1, hom. 16. Leone Magno, Sermones, sermo 43, cap. 1-4
  • Content Description

    Trascrizione

    Lato carne: […] / […] infirmu[m docuit, cum ait: Surge, to]lle grabatu(m) [tuum] et [a]mb[u]/la. [Surge c]um dicitu[r, vitio]ru(m) tor/po[rem] in quib(us) diu la[ng]uebas ex/cute, et ad exercitium [vi]rtutum, / quib(us) p(er)petuo salveris, [er]igere. Tolle / grabatum tuu(m): porta portante(m) / diligens proximum tuum, patien(te)r ei[us] / infirma tolerando, qui te adhuc / te(n)ptationum fasce depressum diu / patienterq(ue) sustinuit. Alter e[nim] / alterius [onera] porta[te], et sic ad/implebitis lege(m) Christi. Et sic(ut) alibi / dicit: Supportantes [in]vice(m) in ca/ritate, solliciti servare unitatem / Sp(iritu)s in vinculo pacis. Am[bu]la aut(em): / toto corde, tota anim[a, t]ota vir/tute D(eu)m dilige: et ut [a]d eius visi/[o]ne(m) p(er)tingere merea[ris, quoti]dia/nis bonorum [o]peru(m) [passibus] de / virtute in virt[u]te(m) p(ro)gre[dere,] nec / fratre(m), quem sufferendo [du]cas, ad / amorem eius ad que(m) pergis dese/rens, nec ob fr[atris am]or[em] ab illo que/rendo cum quo man[e]re desideras / int[en]tione(m) recti incessus av(er)te[ns;] / sed ut p(er)[fect]e possis s//[alvari, Surge, tolle grabatum tuum et ambula, id est, relinque peccata pristina, necessitatibus fratrum succurre, et in universis quae agis vide ne in hoc saeculo mentem figas, sed ad videndam faciem tui festines Redemptoris. Surge bona operando, porta grabatum diligendo proximum, et ambula exspectando beatam spem et adventum gloriae magni Dei. Sed mira perfidorum dementia, qui ad tam inopinatam diu languentis sanationem credere ac spiritualiter sanari debuerant, e contra scandalizantur, et salvato pariter ac Salvatori calumnias struunt: salvato quidem, quia sabbato grabatum tulerit; Salvatori autem, quia sabbato et illum salvari, et grabatum tolli praeceperit, quasi melius ipsi de sabbato quam tanta divinitatis potentia nosset. Dicebant ergo Judaei illi qui sanatus fuerat: Sabbatum est, non licet tibi tollere grabatum tuum. Litteram legis] / stulte [defe]ndeba(n)t, ignora[ndo] / dispen[sati]one[m ejus] qui legis q(uo)n/dam edicta p(er) servum de[c]ernens, / n[unc] ipse adveniens eandem / lege[m] gra(tia) mutare [di]sposuit, u[t] q(uo)d / iuxta litte[r]a(m) diu carnales carna/liter observaba[nt,] deinceps sp(iritu)a/les sp(iritu)aliter observandum cogno/s[c]erent. Sabbato quippe carnali, / q(uo)d iuxta litte[ram] custodiebatur, / populus ab om(n)i opere se[r]vili die / [septima v]acare p(rae)ceptus e(st); sp(iritua)le / [a]ute(m) sabba[tu]m est [i]n luce g[ratiae] / s[piritua]lis, quae septiformis ac[ci]pit(ur), / non [una,] sed o[mni die, nos ab omni inquietudine vitiorum manere feriatos.] /Si [enim juxta vocem Dominicam,] / om[n]is qu[i facit peccatum servus] / est pec[cati, patet liquido quia] / pecca[ta recte opera servilia intel]leguntur, [a quibus quasi in die se]/ptima in p(er)ceptione gr(ati)e [spiritualis] / immunes [incedere j]ube[mur: nec solum a pravis conti]ner[…] // proph(et)a iacta in […] / it il[…] q […] / […] et sp(iritua)liter […] / […] ubi clari / dubi f[..1..]deliores. Nec / epule large sunt / […] loret. […] / ser(mones) S(ancti) Leonis P(a)pae. / Ap(osto)lica, dil(ectissi)mi, / doctrina nos ad/monet, ut depo/nentes veterem / homine(m) cu(m) actib(us) / eius, de die in die(m) / s(an)c(t)a conv(er)satio/[ne renovem]ur. Si eni(m) templu(m) D(e)i / [sumus, et mentium nostrarum Spiritus] s(an)c(tu)s / [habitator est, dicente Ap]os/[tolo: Vos estis templum Dei vivi, multa no]bis / [vigilantia laborandum est ut] cor/[dis nostri receptaculum tanto h]os/[pite non sit indignum. Et sicu]t in / [domibus manufactis laudab]ili di/[ligentia providetur ut si qu]id aut / [infusione imbrium, aut tur]bine / [procellarum, vel ipsa fuerit antiquitate corruptum,774 cita in] inte/[grum cura] restituatur; ita [j]ugi / [oportet sollici]tudine praecaveri / [ne quid in nostris] animis inco(m)positu(m), / [ne quid inveniatur] immundu(m). [Quamvis enim aedificium nostrum sine ope sui non] s[u]bsistat artificis, nec / [fa]brica n(ost)ra possit <esse> incolomis, / [ni]si ei protectio p(rae)fuerit c(on)ditoris, / [tamen quia] rationabiles lapides [sumus et viva materies, sic nos auctoris nostri exstruxit manus, ut cum opifice suo etiam is qui reparatur, operetur. Gratiae igitur Dei obedientia se humana non subtrahat, nec ab illo bono, sine quo non potest bona esse, deficiat: ac si quid sibi impossibile aut arduum in mandatorum effectibus experitur, non in seremaneat, sed ad jubentem recurrat: qui ideo dat praeceptum, ut excitet desiderium et praestet auxilium, dicente propheta: Jacta in Deum cogitationem tuam, et ipse te enutriet. An forte] // quisquam <ita> ins[o]lerter su[per]bit, et i[ta] / se idesum, [it]a immac[u]l[at]um esse / p(rae)sumit, ut nulli[u]s ia(m) renovationis / indigeat? Fallitur p(ro)rsus ista per/suasio, et [ni]mia vanitat[e] vetera/scit quis int(er) te(m)ptatio[n]es istius / vitae ab om(n)i se vulnere credit im/mune(m). Plena om(n)ia per[i]culis, ple/na sunt laqueis. Incitant cupidi/tates, insidiantur illecebrae, blan/diuntur lucra, damna deterrent, / amar[ae] sunt obloquentium lingu[ae], / nec semp(er) veracia s(un)t ora laudantiu(m). / Inde sae[v]it odium, hinc decipit [mendax] / officium: ut facilius sit vitare dis/cordem, qua(m) declinare f[a]llacem. / In ipsis aute(m) virtutib(us) o[b]tinendis / ta(m) dubius modus et ta(m) incerta dis/cretio e(st), ut <si> quisqua(m) int(er) bonorum / maloru(m)q(ue) confinia, subtilissimi dis/criminis potue[rit] servar[e] m(en)suras, / difficile sit ut bene sibi [co]nsciam / probitate(m) obtr[e]ctantiu[m] lingua / non mordeat, et iniquo[r]u(m) evadat / opprobria, cui e(st) amica i[u]stitia. / Jam cu(m) ad ipsas r[er]u(m) te(m)po[r]alium / varietates cogitatio [hum]ana con/vertitur, quant[ae] se op[po]nunt ca/ligines, quanti pr[avarum opinionum] / obor[iu]nt[u]r erro[res, ut de objectu] / contrarioru(m) su[matur materia querelarum. Nam licet omnium fidelium corda non dubitent nullis huju]s mund[i] / partib(us), nullisq(ue) te(m)porib(us) [providen]/tiam abesse divinam, ne[c de stellarum] / potestate, quae nulla e(st), […]

    Lato pelo: tissimus p(ro)ph(et)a David usq(ue) / [ad] periculum se turbatu(m) p(ro)fiteat, / et dicat: Mei aute(m) pene moti s(un)t / pedes, pene effusi sunt gressus mei, / quia zelavi in peccatorib(us), pacem / peccatoru(m) videns. Un(de) quia pauco(rum) / est tam solida fortitudo, ut nulla / inaequalitatu(m) p(er)turbatione quati/antur, et multos fidelium non ad/versantia tantu(m), sed etia(m) s(e)c(un)da corru(m)/pant, sanandis vulnerib(us) quibus / humana infirmitas sautiatur, dili/gens e(st) adhibenda curatio. Id(e)o eni(m) / de periculis quib(us) mundus hic / plenus est quaedam brevit(er) p(er)curri, / ut dicente Scriptura: Quis gl(ori)atur / castu(m) se habere cor, aut mundum / se e(ss)e a peccato? om(ne)s sibi intellegant / delictorum indulgentia(m) et repara/tionis necessariam e(ss)e medicina(m). / Q(ua)n(d)o aute(m), dil(ectissi)mi, oportunius, ad / remedia divina decurrimus, quam / cum ipsa nob(is) sacram(en)ta rede(m)ptionis / n(ost)rae te(m)porum lege referuntur? Quae / ut dign[i]us celebremus, saluberrime / nos quadraginta dieru(m) ieiunio p(rae)/paremus. Non enim hi tantu(m) qui / per mortis Christi resurrectionisq(ue) my/sterium in novam vita(m) baptismo / sunt regenerante venturi, sed etia(m) / om(ne)s p[opuli r]enatoru(m), utilit(er) sibi et ne[cessarie praesidium hujus sanctificationis assumunt: illi, ut quae nondum habent, accipiant; isti, ut accepta custodiant. Dicente namque Apostolo: Qui stat videat ne cadat, nemo est tanta firmitate suffultus, ut de stabilitate sua debeat esse securus. Utamur igitur, dilectissimi, saluberrimi temporis venerabilibus institutis, et sollicitiore cura cordis nostri specula tergamus. Quantumlibet enim caste et sobrie mortalis haec vita ducatur, quodam tamen pulvere terrenae conversationis aspergitur, et nitor mentium ad Dei imaginem conditarum non ita a fumo totius vanitatis alienus est, ut nulla possit sorde fuscari, et non semper indigeat expoliri. Quod si etiam cautissimis animis necessarium est, quanto illis] // amplius est expeten[dum, qui tota] / forte anni spatia aut s[ecurius a]ut <forte> / neglegentius transierun[t? Quos] / karitate debita co(m)mone[mus, ut] / non id(e)o sibimet blandi[antur, quia] / nob(is) conscientiae singu[lorum patere] / non possunt, cu(m) ocu[los Dei] simul / universa cernentis, n[on a]bdita / locoru(m), non parietu(m) [septa seclu]d[ant;] / nec solu(m) ei acta et cogitata, [verum et] / agenda et cogitanda sint [cognita. Is]/ta (er)g(o) scientia summi iu[dicis,] / iste e(st) tremendus aspectus, [cui] / pervium e(st) omne solidu(m), […] /ratu(m) et ap(er)tum omne secret[um; cui] / obscura clarent, muta res[pondent,] / silentium c(on)fitetur, et sine [voce] / mens loquitur. Nemo […] / patientiam bonitatis D(e)i [de pecca]toru(m) suoru(m) impunitate [contem]/nat; nec id(e)o illum aestime[t non] / offensum, quia necdum [est expertus] / iratu(m). Non sunt longae v[itae morta]/lis indutiae, nec diutur[na est li]/centia insipientiu(m) volu[ntatum] / in aeternarum dolore(m) t[ransitura] / poenaru(m), si dum iustitiae [sententia] / suspenditur, poeniten[tiae medi]/cina n(on) quaeritur. Conf[ugiamus igitur] / ad p(rae)sente(m) ubiq(ue) mi(sericordi)am […] // auxilium gra(ti)ae totis animi affectib(us) / implorabant. Caeci erant, qui nec/dum p(er)fectum fid(e)i lumen habe/bant; claudi, qui bona quae no/verant op(er)andi gressib(us) implere / nonquibant; aridi, qui quam/libet oculu(m) scientiae habentes, pin/guedine tam(en) spei et dilectionis / egebant. Tales in quinq(ue) porti/cibus iacebant, sed non nisi in / piscina ang(e)lo veniente sanaban/tur, quia p(er) lege(m) cognitio pecca/ti, gra(tia) autem remissionis n(on)nisi / p(er) Jesum Christum facta e(st). Hunc desi/gnat ang(e)l(u)s qui invisibiliter / descendens in piscina(m) ad sugge/rendam vim sanandi movebat / aqua(m). Descendit eni(m) carne(m) in/dutus magni consilii ang(e)l(u)s, id e(st) / paternae volunta[tis n]untius in / p(o)p(u)l(u)m Iudaeoru(m), et [mo]vit pecca/tores factis ac doctrina sua, ut / occideretur ipse qui sua morte / corporali non solum sp(iritu)aliter / languentes sanare, sed et mor/tuos vivificare sufficeret. Mot(us) / [ergo] aquae passione(m) D(omi)ni quae  / [mota tu]rbat[aque Judaeorum gente facta est insinuat. Et quia per eamdem passionem redempti sunt credentes a maledicto legis, quasi descendentes in aquam piscinae turbatam sanabantur qui eatenus jacuerant in porticibus aegroti. Legis siquidem littera, quae nescientes quid agendum, quid vitandum esset edocuit, nec tamen edoctos ut sua decreta complerentur adjuvit, quasi eductos de sedibus ignorantiae prioris in porticibus suis continebat, nec sanabat languidos. Gratia autem Evangelii quae per fidem ac mysterium Dominicae passionis sanat omnes languores iniquitatum nostrarum, a quibus in lege Moysi non potuimus justificari, quasi ejectos de porticibus legis aegrotos in aquam piscinae turbidam immittit, ut sanari possint: quia a peccatis quae lex ostenderat per aquam baptismatis abluit, testante Apostolo,] // quia quicumq(ue) bap[tizati sumus] / in Christo Jesu, in morte i[psius bapti]/zati sumus. Consepulti e[nim sumus] / cum illo p(er) baptismum in mo[rtem,] / ut q(uo)mo(do) surrex(it) Christus a mortui[s per] / gl(ori)am patris, ita et nos in nov[itat] /e vitae ambulemus. Bene aute(m) [dicitur] / quia qui primus descendisset [post] / motum aquae sanus fiebat a [quo]/cu(m)q(ue) languore tenebatur, quia / unus D(omi)n(u)s, una fides, unu(m) baptis/ma, unus D(eu)s: et qui in unitate ca/tholica Christi mysteriis imbuitur / sanus fit a quocumq(ue) peccatoru(m) / languore detinebatur: quisq(ui)s / autem ab unitate discrepat, salu/te(m) quae ab uno e(st), consequi n(on) valet. / Haec de primo evangelicae lectionis / miraculo q(uo)d D(omi)n(u)s dedit locuti, [nunc] / de s(e)c(un)d(o) quod ipse dederit frater/nitati v(est)rae loquamur: in quo etia(m) / ipse unus commendatur sanatus, / non quia om(n)ipotentis pietas Sal/vatoris om(ne)s quos ibi languentes / invenit sanare nequivit, sed ut / doceret p(rae)ter unitate(m) catholicae / [fidei] nullu(m) cuilibet locum patere sa[…]

Host Volume