Haymo Halberstatensis, Expositio in D. Pauli epistolas

In epistolam ad Galatas, cap. 3-4

F-q1qk

General Information

Current Condition

Content

• Content Item
  • Persons Haymo Halberstatensis
  • Text Language Latino
  • Title Expositio in D. Pauli epistolas, In epistolam ad Galatas, cap. 3-4
  • Content Description

    Trascrizione

    atq(ue) dum pervenisset ad montem Syna, post/quam acceperunt Christi precepta, fecerunt / <praecepta> capud bovis quem adoraverunt Egiptii <coluerunt,> / et inclinati sunt ante illud. Pro talibus / ergo et huiusscemodi transgressoribus da/ta e(st) lex, ut talia p(ro)hiber(et), dumminatur / morte(m) illis. Ordinata p(er) ang(e)los, hoc est dis/[po]sita, et descrip[ta,] atq(ue) dic[t]ata <est> ipsa lex / p(er) a(n)gel(u)m. Sicut Step[h]anus in Actib(us) ap(osto)lo(rum) / <dicit> Iudeis: Hic e(st) Moyses qui fuit in Eccl(esi)a in solitudine cum ang[elo, qui locut]us e(st) e[i] in mon/le S[i]na<i>. In [ma]nu Mediatoris, [id est] in potesta/[te] Verbi D(e)i, h[o]c e(st) F[i]lii D(e)i, qui post[e]a assu/[m]endo carnem, nob(is) media[tor factu]s e(st). / [Nisi e]ni(m) hom[inem assumeret, mediator nobis] / alio modo [esse non posset. Sed assumendo] / carne(m) n(ost)rae [fragilitatis, nobis fac]/tus est asis[tens mediator, nunc vultui Dei pro nobis,] / et p(er) illu(m) n[ostras preces dirigimus ad Deum Patrem. Q]/uidam vo[luerunt interpretari in hoc loco] / mediatore[m Moysen, propter hoc quod ipse dixit: Ego sequester et mediator fui inter Deum et vos in tempore illo. Sed melius est, secundum beatum Augustinum, ut modo] / superiori i[ntelligamus, referentes ad illum] / Christum, cu[jus dispositione ipsa lex data est] / p(er) ang(e)l(orum) [ministerium. Sicut po]testate [ejus praedicta sunt oracula prophetarum,] / qui diceba[nt verbum Domini quod factum] / e(st) ad Ioh[el, aut Isaiam: ita ejus dispositione conscripta est lex. Mediator autem] sub(audis), unius, <subaudis> [Patris, non potest esse, sed in]ter du[a]s, au[t inter plures, ut ipse sit me]/dius: D(eu)s a[utem unus est. Hoc ideo addidit] Ap(osto)l(u)s, ne q[uis putaret Christum ab uni]/tate divin[ae naturae penitus esse divisum,] quia media[toris suscepit officium. Licet] / enim ipse [nobis mediator sit per humani]/tatem, ta[men non est abruptus a natura paternitatis] / divine. Pa[…] [Sed ipse qui est] verus D(eu)s [et verus homo in natura u]na ipse semper aequalis, manet Patri in / natura et potestate divinitatis. Lex ergo / adversus p(ro)missa D(e)i, id <est> nunquid ergo / lex contraria e(st) p(ro)mi[s]sioni om(n)ip(oten)tis D(e)i, quae / facta e(st) ad Habraham de Christo, quod in se/mine eius benedicende e(ss)ent om(ne)s gentes? / Absit. Non fiat istud ut aliquis credat lege(m) / contrariam e(ss)e huic promissioni ut illam / evacuaret. Si enim data e(ss)et lex quae posset // vivificare, id <est> iustificare. Anima quam/diu non peccat, vivit D(e)o: cum vero criminalibus peccatis se implicat, moritur. / Lex illa Mosaica non poterat / hominem ab hac morte suscitare, quia / ostende[b]at pe[c]cata, non tamen tollebat. / Impossibile si quidemerat sanguinem hyrcorum peccata auferri. Quod si posset / hominem vivificare et ianuas ape/ri[re,] <regni> vere ex lege e(ss)et iustitia, hoc est in / lege pu[tare]turiustificatio et mundatio / peccatorum et p(er) legem putaretur <esse> exclusa / promissio. Si enim lex posset nos mundare / [et] iustificare, quid e(sse)[t nec]esse venire Christum? / Sed quia <illa> hoc non valuit, id<e>o adventus Christi / nob(is) ne[c]essarius fuit. Sed co[nclusit S]crip/tu[r]a legis omnia gene[ra] hominum et / om(ne)s Iudaeos sub peccato, id(e)o ostendit q(uo)d / null[u]s e(ss)[e]t qui ea(m) posset implere. Dicebat / enim lex: Non occides, non adulterabis, / [non facies hoc vel] illud: quia si feceris, m[o]r[t]e / [animae morie]ris. Predicebat ista caven[da: sed si committe]rent[ur, non to]llebat; et du(m) ali[quis illa perpetrabat, ostendebat il]lum lex [esse peccatorem. Si ergo] ostendebat peccata et / [non tollebat, nun]q(ui)d erat auctor sceleris / [e]t culpe peccantium? minime. Verbi gra(tia): / [si]c erat ipsa lex sicut quida(m) rex, vel qu[aeli]b[et] / majestas terrena, quae statuit et proponit legem et] hedictum, ut si quis hoc vel illud / [fecerit, au]t in carcerem traderetur, aut ca/[pite truncetur. Transgreditur aliquis] edictu(m) aliquis [et ponitur in c]arcerem, / [nu]mquid rex auctor e(st) culpae illius? quod si inde libera[tur, gra]tia(m) e[t] pietas <est> regis. Ita [lex ostendebat] peccata / [et pr]ohibe[bat, ta]men non tollebat; ut pro/[m]issio [ex fide Jesu] Christi, que facta e(st) ad Habra[h]/am, daretur cred[e]ntibus, ut in nomine / [ejus] benedicerentur om(ne)s gentes, et in fide / [i]psius iustificarentur, e(ss)et qua gra(tia) et indul/gentia ipsius, ut [qu]od lex non poterat / salvare, ipse redi[meret,] et qui p[er legi]s ope/ra non eramus dig[ni] […]stificari ac vivificari / per eius fidem obtineremus. / Quanto te(m)pore heres / parvul[u]s e(st). S(e)c(un)d(u)m consu/etudine(m) humane legis lo/quitur hic Ap(osto)l(u)s. Solent eni(m).

Host Volume