Breviarium notatum

F-g7e2

General Information

Original Condition

Current Condition

Book Decoration and Musical Notation

Musical Notation

deutsche adiastematische Neumen; Quilisma, Liqueszenzen, isolierter Oriscus

Content

• Content Item
  • Persons Hermannus Contractus
  • Text Language Latin
  • Content Description

    C (Fragment-Nr. 162)

    I

    recto a:

    [In natale scorum Petri et Pauli apostolorum – Jun 29]

    [In I nocturno]

    [A Scio cui credidi…V De reli]quo reposita est michi corona iusticie <004831/a>

    A Michi vivere Christus est et mori lucrum gloriari me oportet in cruce domini mei Ihesu Christi V Per quem michi mundum erit cistuis est et ego mundo. <003759/a>

    Sermonis Maximi episcopi [Lectio] Beatus Paulus qui tantam vim humane alacriatis ostendit ut ad celum quoque ipsum valeat subvolare pretermittens angelos et archangelos aliasque virtutes aliquando quidem … <+ 10 Zeilen> provideat adiunxit Ambulate in caritate

    R Qui operatus est Petro in apostolatu operatus est et michi inter gentes et cognoverunt gratiam dei que data est michi. V Gratia dei in me vacua non fuit [Rep] Et cognoverunt <007480/a>

    [Lectio] Ideo enim cum dixisset imitatores mei estote continuo de caritate differuit quia hec precipue virtus homines deo proximos facit Quante enim cumque sunt alie inferiorem tenentes locum cuncta … <+ 8 Zeilen> sitis filii patris vestri qui in celis est (Spaltenende)  

    recto b:

    [R Scio cui credidi…] potens est dep[ositum … il]lum di[em V Reposita est michi coro]na iusticie[… Rep In illum?] <007628/a>

    [Lectio] Hoc igitur et pa[...] intelligens caput[...] in se studio exprimere ci[...] enim ita dilexit inun<?>[...] insidiatores suos tam[...] ... ora illis adhibebat for[...]

    R Bonum certamen certavi[...] <Text in Pergamentfalte, nur Neumen sichtbar> ... reposita est michi coro[...] V Scio cui credidi ... <006255/a>

    [In II nocturno]

    A Tu es vas electionis sance Pa[...] apostole predicator veritatis[...] V Per quem omnes cognoverunt [...] <005211/a>

    [A Mag]nus sanctus Paulus vas elect[...]est glorificatus qui et merui[...]cimum possidere V In rege[...]derit filius hominis in sede n[...] <003683/a>

    A Bonum certamen certavi curs[...]den servavi V De c[...] michi corona iusticie <001743/a>

    [Lectio] Audi igitur quam co[...]mansuete nobis[...] (Seitenende)  

    verso a:

    […]am q[...]culis sepe […] sitiebant[…]///[…]onium inquit illis […]lationem de//habent ... ramis non pepercit[…]ibi pareat.

    R Reposita est [michi corona iu]sticie quam reddet michi [dominus in illu]m diem iustus iudex [V Scio cui credidi et] certus sum [Rep] Iustus <007532/a>

    [Lectio …]cognoverat Paulus […]tos processisse senten///[…]dum erat potestate//... moriantur.

    [R Audistis enim] conversationem meam a[liquando in iudai]smo quoniam proficie[bam super multos c]oetaneos meos in genere [meo V Abuntanti]us enim emulator existens [paternarum mearu]m traductionum. [Rep] Supra <006147/a>

    [Lectio …]ua sunt amantis[…]utilitatibus providen[…]veniet ex Syon qui[…]mpietates ab Iacob. (Spaltenende)  

    verso b:

    ///ebat namque vehementer ad penitus dissecabatur cum eos pereuntes ... tenentur ad ipsius voluntatem

    R Cum autem placuit ei qui me segregavit V Continuo non acquievi [Rep] Ut evange[lizarem] <006356/a>

    In III nocturno

    A Saulus qui et Paulus magnus predicator a deo confortatus V Ostendens quia hic est Christus filius dei vivi <004826/a>

    A Ne magnitudo revelationum extollat me datus est michi stimulus … V Nam virtus in infirmitate perficitur <003860/a>

    A Reposita est michi corona iusticie quam reddet michi dominus in illum diem iustus iudex V Cooperante gratia spiritus sancti. <004616/a>

    [Sequentia sancti evangelii] secundum Matheum In illo [tempore] Dixit Symon Petrus ad Ihesum (Seitenende)  

    <kein direkter Anschluss, Textverlust mind. 1 Doppelblatt>

    II

    recto a:

    [Jul 4: Ulrich/Jul 3: Leo/Jul 2: Visitatio Mariae?]

    [Lectio …] tempsisse se me// Qui autem de sua spe et operatione securum est pulsanti confestum aperit quia letus// Et eum //mp//propinque mortis agnoverit de gloria retributionis hilarescit.

    In octava apostolorum Petri et Pauli [Jul 6]

    [In I vesperis]

    A Isti sunt duo viri (nur Textincipit)

    A O Petre pastor su[mme et P]aule doctor magne nos Christo pia prece purgentes ///nungite <004053>

    In evangelio A Petrus apostolus et Paulus [doctor] gentium ipsi nos docuerunt legem tuam [domine] <004284>

    [Ad matutinam]

    Invitatorium Regem apostolorum (nur Texincipit) <001125>

    Antiphone et Responsoria de apostolis

    [In I nocturno]

    Sermonis Maximi episcopi [Lectio] Beatissimorum apostolorum Petri et Pauli inseparabile fidem passionisque<?> germanam ... piscatore doctor ille de persecutore defensor. <Maximus Taurinensis, Homiliae, PL 57, 0398D-0399A>

    [Lectio] Sed in hoc omnipotentis dei attollenda est maiestas qui inspiratione mirabili docendo gratiam … <+ 6 Zeilen> humanum videre possit aspectum. <Maximus Taurinensis, Homiliae, PL 57, 0399A>

    [Lectio] Quantum igitur meriti apud deum suum Petrus erat ut ei post navicule parve Remigium totius ecclesie gubernaculi<?> traderentur Aut quantum in apostolatus sui ministerio compla (Spaltenende)  

    recto b:

    ///placere potuit persecutor Placita [...] quia non iniqui pectoris studio sed s[...]licis ignorantie incauta devotione certabat.<Maximus Taurinensis, Homiliae, PL 57, 0399A/B>

    [In II nocturno]

    [Lectio] Denique ut primum sensibus eius spiritus veritatis infusus est oste// continuo non se Christi seviss odio sed … <+ 10 Zeilen> audivit archana verba que non licet homini loqui. <Maximus Taurinensis, Homiliae, PL 57, 0399-0400A>

    [Lectio] Quid hoc apostolo magnificentius eu// in medio mortalium constituto et supra celos ire datum et ad terras redire … <+ 8 Zeilen> prodere sibi asserit non licere. <Maximus Taurinensis, Homiliae, PL 57, 0400A>

    [Lectio] Quid etiam de Petro referam cuius tanta a deo est approbata iusticia tantaque ei potestas attributa est /// … <+5 Zeilen> iudicis equitas non repellit Et // (Seitenende)  

    verso a:

    magnitudo cui dum claves regni comittuntur eterni celum illi claudere et aperire permissum est Horum itaque ... devota patrocinio gloriatur. <Maximus Taurinensis, Homiliae, PL 57, 0400B>

    [In III nocturno]

    [Sequentia sancti evangelii] secundum Matheum In illo tempore iussit<?> Ihesus discipulos suos ascendere in naviculam et precedere eum trans fretum donec dimitteret turbas Et dimissa turba ascendit in montem solus orare Et reliqua <Mt 14, 22-23 (33)>

    Omelia beati Augustini episcopi
    [Lectio] Evangelium quod recentissime recitatum est de domino Christo qui ambulans timendo titubavit et diffidendo … Tu es Christus filius dei unii Unus /// dedit responsum unitas/// <Augustinus, Sermones de Scripturis, PL 38, 0479>  

    R Isti sunt duo viri (nur Textincipit) <007015>

    [Lectio] Dixit autem dominus Petro beatus es Symon Bariona quia caro et sanguis non tibi revelavit sed pater meus qui in celis est … <+ 3 Zeilen> dei unii et ego dico tibi quia tu es (Spaltenende)  

    verso b:

    //icabat hoc autem ei nomen ut Petrus apellaret a domino impositum est ... sed a Christo christianus vocatur. <Augustinus, Sermones de Scripturis, PL 38, 0479>

    [R] Isti sunt due olive (nur Textincipit) <007014>

    [Lectio] Tu es ergo inquit petrus et super hanc petram quam confessus es super hanc petram quam cognovisti dicens tu es Christus filius dei unii edificabo ecclesiam … Petrus edificaretur super petram non petra super Petrum. <Augustinus, Sermones de Scripturis, PL 38, 0479-0480>

    R Isti sunt viri sancti (nur Textincipit) <007026 oder 007873?>

    In laudibus

    A Isti sunt viri sancti (nur Textincipit) <003448 oder 003449>

    A Sapientia[m] sanctorum (nur Textincipit) <004815>

    A Corpora sanctorum (nur Textincipit) <001935>

    A Laudemus viros (nur Textincipit) <003595>

    A Astiterunt iusti (nur Textincipit) <001505>

    In evangelio A Gloriosi principes (nur Textincipit) <002960>

    Capitulum Hi sunt viri misericordie quorum iusticia oblivionem non acceperunt cum semine eorum permanent bona hereditas sanctam nepotes eorum. <vgl. Eccli 44, 10-12>  

    In nativitate sce Marie Magdalene [Jul 22]

    [Capitulum] Sapientia [Rasur] vincit malitiam attingit ergo a fine usque ad finem fortiter et disponit omnia suaviter <Sap 7,30b – 8,1: Rasur nötig, da im Fragment Subjekt und Objekt verwechselt sind>

    A Suavissime universorum domine misericordiarum pater … te pietatis <00537> (Seitenende)

    A (Fragment-Nr. 62)

    I

    recto a:

    [In natale sancti  Sixti episcopi et sanctorum Felicissimi et Agapiti martyrorum – Aug 6]

    [Lectio ...] senem Sixtum episcopum urbis rome cum omni clero suo presbiteris et diaconis ... a beato Sixto.

    [Lectio] Completa autem iussit Decii cesaris passione e beatorum martyrum Abdon et Sennes ... Venite nemo metuat terrores.

    [Lectio] Respondantes diacones Felicisissimus et Agapitus dixerunt Et nos sine patre nostro quo ibimus ... Scio et bene scio Decius (Spaltenende)  

    recto b:

    ///ergo///mortalibus et esto princeps sacerdotum ... hostiam puram et inmaculatam.

    [Lectio] Decius dixit Consule senectuti tue ...  sacrificiis coinquinaretur.

    [Lectio] Tunc beatus Xixtus episcopus dixit O infelices ... duobus diaconibus Felicissimo et Agapito

    [Lectio] Cumque audisset beatus Laurentius (Seitenende)    

    verso a:

    /// sacrificasti sine ministro nec offerre consueveras ... tui comitatu nobili pervenias ad coronam <vgl. BHL 7805, AASS Aug II Col. 0140D>  

    In natale sancte Affre martiris [Aug 7]

    [Ad primas vesperas]

    [R Martir] sancta dei que flagrans igne fidei flammas //// tortorum victima Christi qui fedant mores precibus exstingue calores V Crescat ut in nobis [Rep] Qui [V] Gloria [Rep] Qui <007135/a>

    In evangelio [A] Gloriosa et beatissima Christi martir Affra que per florem paradisi preciosum presulem Narcissum divinitus medicata mortiferos idolatrie … reatibus (Spaltenende) <002954>  

    verso b:

    [Ad matutinam]

    [In I nocturno]

    [A Cum sub Diocletiano…] persecutionis tempestas Christi turbaret ecclesias beatus presul … angustam <002035>

    A In qua civitate cum puellis suis … inhabitat Affra. <003275>

    A Cuius prostibulum eum Felice diacono suo … amatore suscipitur. <001967>

    [Lectio] Apud provinciam Reciam in civitate Augusta cum christianorum esset gloriosa persecutio et omnes pro Christi nomine variis suppliciis adflicti ... es sacrifica quia aliena es a deo christianorum. <BHL 0108 – AASS Aug. II Col. 0058A>

    R Beatus pontifex Narcissus cum beatas feminas gratia divina preventas capaces verbi per (Seitenende) <006223>  

    <kein direkter Anschluss, fehlt mind. 1 Doppelblatt>                                                                                                               II

    recto a:

    [Ad secundas vesperas sce Affre]

    [In evangelio] A O mirandam et laudandam … digneris transformare. <004043 >  

    In natale sancti Laurentii martiris [Aug 10]

    [Ad vesperas]

    [Capitulum] Diacones qui bene ministraverint gradum sibi bonum acquirunt et multam fiduciam in fide que est in Christo Ihesu domino nostro (1 Tim 3,13)

    R Iustus ut palma florebit (nur Textincipit) <007061/007062/601297?>

    In evangelio A Confitebor tibi domine <001877>

    Oratio Adesto domine supplicationibus nostris et intercessione beati Laurenti martyris tui perpetuam nobis misericordiam benignus impende. Per <COr 141>

    [Ad matutinam]

    Invitatorium Venite adoremus regem regum qui beatum hodie coronavit Laurentium <001178>

    In I nocturno

    [A] [Q]uo progrederis sine filio pater quo sacerdos sancte sine ministro properas V Beatus Laurentius dixit Ps Beatus vir <Ps 1> <004556/a>

    A Noli me derelinquere pater sancte quia thesauros tuos iam expendi quos tradidisti michi V Quid in me ergo displicuit paternitati tue Ps Quare fremuerunt <Ps 2> <003892/a>

    A Non ego te desero fili neque derelinquo sed maiora tibi debentur pro fide Christi certamina V Beatus Xixtus dixit Ps Cum invocarem <Ps 4> <003908/a>

    V Gloria et honore

    [Lectio] Peracta passione beati Xixti episcopi urbis Rome eodem die milites Decii tenentes beatum Laurentium ... qui habet thesauros reconditos diaconus (Spaltenende)  

    recto b:

    sauri ecclesie [...]mus esse rec[...]tuis non resp[...]die Decius cesar[...]no prefecto dicens [...]et sacrificet ///[...]diversis eum peni[...]

    [R] Levita Laurentius bon[...] ...  V Dispersit ... <007089/a>

    [Lectio] Tunc Valerian[...]vicario in custodia[...]lito ... Et falsa respuo.

    R [Puer meus ...]mere quia ego sum ///[...] ... <007449/a>

    [Lectio] Ypolius autem p[...]bat verba eorum[...]rentius catheziza[...](Seitenende)  

    verso a:

    […] Credis in[…]tem lucille[…] Credo Qui [… P]ontio Pilato At il[…]do video.

    R Strinxe[runt] <+ 5 Zeilen> <007711/a>

    [In] II nocturno

    A Beatus Lauren[tius] … [Ih]esu Christi deus de deo misere[re … V Qu]ia accusatus non negavi ... [Ps Verba m]ea <Ps 5><001640/a>

    A Dixit Romanus ad […] deo inte//enem pulcher […]tizare V Afferens autem […] se ad pedes eius Ps Domine dominus <Ps 8> <002308/a>

    [A Beatus Laurentius dixit…] mea nox obscurum non […] clarescunt V Quia ip[…] accusatus non negavi no[… Ps In] domino conf[ido] <Ps 10> <001641/a>

    V Posuisti domine

    [Lectio …] es multi ceci illu[…]cilli veniebant ad (Spaltenende)  

    verso b:

    dens aut hoc Ypolitus dixit ad beatum Laurentium Ostende michi … <+ 15 Zeilen> Adiuro te per dominum Ihesum ut omnis domus mea baptizetur.

    R Quo progrederis sine filio  ... V Quid in me ergo displicuit tibi ... [Rep] Tu numquam <007502/a>

    [Lectio] Sunt enim baptizati promiscui sexus in domo Ypoliti numero decem et novem cum gloria Tunc mandavit … <+ 5 Zeilen> Ambulemus quia michi et tibi gloria (Seitenende)

    B (Fragment-Nr. 99)    

    I

    recto a:

    [In natale beate Marie virginis – Sept 8]

    [In I nocturno]

    R Solem iusticie regem paritura suppremum stella … V Cernere divinum lumen … [Rep] Stella <007677/a>

    In II nocturno

    A Emissiones tue paradisus malorum punicorum eum pomorum fructibus Ps Eructavit <Ps 44> <002641>

    A Fons hortorum puteus aquarum viventium que fluunt impetu de Libano Ps Deus noster ref[ugium] <Ps 45> <002887>

    A Veniat dilectus meus in hortum meum ut comedat  fructus pomerum suorum Ps Fundamenta <Ps 86> <005329>

    [Lectio] Ferculum fecit sibi rex Salomon de lignis Libani … <+ 25 Zeilen> inclinentur umbre vadam ad montem myrre et ad colles thuris <Cant 3,9-4,6>

    R Gloriose virginis Marie ortum dig (Spaltenende)  

    recto b:

    nissimum recolamus cuius [...] respexit angelo nuntiante[...] redemptorem mundi V [...] virginis Marie. [Rep] Angelo(!) <006781/a oder 006781.1/a?>

    [Lectio] Tota pulchra es amica [mea et macu]la non est in te veni … <+ 31 Zeilen> mei et inebriam[...] dormio et cor// <Cant 4,7 – 5,2a>

    [R Diem] festum precelse [genitricis dei virginis] (Seitenende)  

    verso a:

    [Marie] sollemniter [ce]lebremus quo [inchoata est] felix nativitas V Nativi[tatem hodier]nam perpetue virginis solemniter [celebremus Rep] Quo inchoata. <006441/a>

    [Lectio …]ti mei pulsantis aperi mihi […] amica mea columba […]ilata mea quia capite … <+ 31 Zeilen> […]lene iacinctis […] ///nctus saphiris (Spaltenende)  

    verso b:

    crura illius columne marmoree que … <+ 4 Zeilen> amicus meus filie Iherusalem. <Cant 5,2b-16>

    R Corde et animo Christo canamus gloriam in hac sacra sollemnitate precelse genitricis … V Cum iocunditate … [Rep] Uit(!) ipsa <006339/a>

    R Styrps Iesse virgam produxit … V Virga dei genitrix virgo est … [Rep] Et s[uper] V Gloria patri et filio et spiritui sancto <007709/a>

    In III nocturno

    A Veni in ortum meum soror mea sponsa messui mirram meam cum aromatibus meis [Ps ///] <005325>

    A Comedi favum cum melle meo bibi vinum […] Ps Dominus regnavit ex[ultet terra] <Ps 96> <001856>

    A Talis est […]us et ipse est amicus meus filie [Iherusalem Ps] Cantate II <Ps 97> <005098>

    [Sequentia sancti evangelii] secundum Matheum [Lib]er generationis Ihesu Christi filii […] filii Abraham Et reliqua <Mt 1,1(-16)>

    Omelia beati Ieronimi [In Isai]a legimus generatio […]n eius quis enarrabit Non enim […]temus evangelium prophete esse contrarium ut quod ille impossibile dixit … <+ 10 Zeilen> filium nuncupavit quia ad hos tantum (Seitenende) <Hieronymus, Commentaria in Matthaeum, PL 26, 0021 bis 0021C>  

    <kein direkter Anschluss, Textverlust mind. 1 Doppelblatt>  

    II

    recto a:

    [In exaltatione crucis – Sept 14]

    [Ad matutinas]

    [In III nocturno]

    [Lectio…] eum occidere cup//rent quod sepe propter oblivionem com[monen]di estis nostre saluti consuluit non sue potestati derogavit <Alcuin, In Evangelium Ioannis, PL 100, 0917D>

    R O crux gloriosa (nur Textincipit) <007266>

    In laudibus

    A O [m]agnum pietatis (nur Textincipit) <004035>

    A Per signum crucis (nur Textincipit) <004264>

    A Adoramus (nur Textincipit) <001287/200159/200160/001292?>

    A Tuam crucem (nur Textincipit) <005226/27?>

    A Salva n[os] Christe (nur Textincipit) <wahrscheinlich 004686>

    Capitulum Convi[vificavit] /// Christe donans nobis omnia de///sum //lit de medio /// expolians  principatus //ates //duxit confidenter palam triumphans illos in semetipso <Melchiades papa, Appendix IV, PL 7, 1121B>

    V Hoc signum /// (nur Textincipit)

    In evangelio [A] Super omnia ligna [cedrorum tu] sola excelsior in qua vita mundi pependit ///us triumphavit et mors mortem superavit [a]euia <005061>

    Oratio Deus qui nos hodierna die exaltatione sancte crucis annua solemnitate letificas presta ut cuius mysterium in terra cognovimus eius redemptionis premia mereamur. Per <COr 1893>

    In evangelio A Adoremus crucis (nur Textincipit) <001292>

    Ad horas cursum require de inventione sce crucis 
    

    In natale sanctorum Cornelii et Cypriani [Sept 14] 

    [In I vesperis]

    Capitulum Sancti per fidem vicerunt regna operati sunt iustitiam adepti sunt repromissiones <Hebr 11, 33>

    A Omnipotens deus (nur Textincipit) <wahrsch. 004142> Ps Laudate pueri <Ps 112>, Ps Laudate dominum omnes gentes <Ps 116>, Ps Lauda anima <Ps 145>, Ps Laudate dominum <Ps 146>, Ps Lauda Iherusalem <Ps 147>

    Capitulum Sancti per fidem (nur Textincipit)

    R Dominici gregis incliti pastores plebisque fidelium incomparabiles Corneli et Cypriane doctores ... animas vestras obtulistis Hanc vobis … V Ne pro sordibus culparum ... vite pascuis /// [Rep] Hanc [V Gloria patri et] filio … semper

    V Letamini in domino (Spaltenende)  

    recto b:

    [In evangelio?] A Sanc///sacerdotum fortissimorumque crucis Christi signiferorum// martirum atque mirificorum ecclesie sanc// doctorum Corneli et Cypriani memo/// debitis veneramur obsequias quorum frequentib[us] nos domin//gus et a peccatorum nos clemens em//are contagiis et virtutum insignibus ///ter ornatos ipsorum et cunctorum nos  //orum digneris aggregare confortis.

    Oratio In[firmi]tatem nostram quesumus domine propitius respice et [mala] omnia que iuste meremur sanctorum tuorum Cornelii et Cypriani intercessione averte. Per <COr 3134 A>

    [Ad matutinas]

    Invitatorium Christo regi exultantes so//duis ei plus solito sollemniter nunc iubilemus qui candidatos hodie martyrio sanctos revera presula// [Cor]nelium et Cyprianum conregnare secum fecit in celestibus.

    In I nocturno

    A Sanctus Cornelius prepotentum prosapia senatorum exortus et in celestibus sublimatus refulget cuius precibus adiuvari exoramus Ps Beatus vir <Ps 1> <204498>

    A Decius cesar iussit sanctum Cornelium pro Christi nomine exilio relegari Ps Qua re <Ps 2> <201130>

    A Cum esset in exilio non cessabat predicare verbis et scriptis nomen domini Ps Cum invocarem <Ps 4> <201008>

    Passio sanctorum Cornelii et Cypriani [lectio] Beatus igitur papa Cornelius natione romanus ex patre satis nobili nomine castius genitus est Eo tempore vir sanctissimus Fabianus apostolicam … <+ 5 Zeilen> episcopatus Cornelio dereliquit. Qui (Seitenende)  

    verso a:

    in pascendis gregibus sibi commissis die noctuque fideliter vigilavit semetipsum in sancta religione custodem … <+ 23 Zeilen> sibi extra ecclesiam expulit etque dampnavit.

    R Custodite gregem vestrum sanctissimi pastores beate Cypriane et Corneli et exorate altissimum ut nos liberare dignetur de angue sevissima V Et interpellate dominum pro nobis ut nos ubique protegat sua dextera sancta [Rep] Et exorate

    [Lectio] Cyprianus autem cartaginensis episcopus librum scripsit de his ad beatum Cornelium in quo et lapsos ad penitentiam cohortandos et contradicentes alienos esse a Christi visceribus iudicavit Extat autem (Spaltenende)  

    verso b:

    epistola sancti Cormelii ad Fabianum … <+ 25 Zeilen> deinde illius fraudes ac fallacias confessi sunt

    R Multis hinc inde sermonum conflictationibus habitis multis blandiciis … V Christum libere confitens Christum ardenter sitiens … [Rep] Omnia <007189/a>

    [Lectio] Addit preterea hec in epistola beatus Cornelius Quod cum semper fratribus iurare solitus sit episcopatum se omnino non cupere subito ex improviso velit (Seitenende)

  • 
  • Glosses and Additions Nr. 99 I verso: Verweis auf alternative Lesung mit arabischen Ziffern; II recto: "155" in arabischen Ziffern; marginal: R O crux gloriosa <007266/a>; II verso: zwischen den Spalten: Hinweis auf R Tradiderunt corpora sua <007772>
  • Edition Hermannus Contractus, Historia sanctae Afrae martyris augustensis, Einführung und Edition v. David Hiley und Walter Berschin, Ottawa 2004.