Bible (Vulgata)

Esther 2:3-23, 3:1-9, 3:8-15, 4:1-17, 5:1-11

F-fulu

Gubbio, Archivio di Stato di Perugia. Sezione di Gubbio, Fondo Notarile, 719

General Information

Title Bibbia (Vulgata)
Shelfmarks Fondo Notarile, 719
Material Parchment
Place of Origin Italia
Date of Origin XI sec.
General Remarks

Un bifoglio in pergamena ripiegato a creare i rimbocchi, riutilizzato come coperta del registro, conservato in situ. Dimensioni 541 × 376 = 50 [405] 86 × 93 [125 (18) 122] 18. Molta somiglianza con i bifogli dei registri 422, 642, 718, 770.Testo disposto su due colonne in entrambi i lati. 55 e 54 linee. Rigatura a piombo. Pergamena gialla. Stato conservativo discreto, con qualche foro, importanti piegature soprattutto nei margini sinistro e superiore, macchie brune, strappi in corrispondenza del dorso. Sul dorso due etichette in carta incollate, la prima probabilmente con indicazione del notaio, ma in cui si legge solo rini, la seconda con indicazione della collocazione. Scrittura carolina di modulo medio. Una mano. Inchiostro nero e rosso. Nota manoscritta con indicazione del notaio nell’intercolumnio del lato pelo esterno (XVI-XVII sec.); segni di paragrafo in rosso.

Current Condition

Dimensions 541 × 376 mm

Content

  • Content Item
    • Text Language Latino
    • Title Bibbia (Vulgata), Ester 2:3-23; 3:1-9, 3:8-15, 4:1-17, 5:1-11
    • Content Description

      Trascrizione

      Lato pelo: vis utens legibus et caeremoniis, in[super et regis] scita contepnens: et optimae / [nosti qu]od non expediat regno tuo ut insolescat / [pe]r licentia(m). Si tibi placet, decerne, ut pereat, / et decem milia talento(rum) appendam arcariis / gazae tuae. Tulit ergo rex anulu(m), quod utebat(ur), / de manu sua, et dedit eum Aman filio Amadathi / de progenie Agag, hosti Iudaeo(rum), dixitq(ue) ad eu(m): / Argentum, quod tu polliceris, tuum sit; de p(o)p(u)lo / age quod tibi placet. Vocatiq(ue) sunt scribae regis / mense primo Nisan, tertiadecima die eiusdem / mensis: et scriptum est, ut iusserat Aman, ad / om(ne)s satrapas regis, et iudices provinciaru(m), diver/sarumq(ue) gentium, ut quaecuq(ue) gens legere po/terat et audire p(ro) varietate lingua[r]u(m) ex nomine / Asueri regis: et litterae signatae ips[ius] anulo / missae sunt per cursores regis ad universas pro/[vincias, ut occiderent atque delerent] om(ne)s Iudeos, / [a puero usque ad senem, parvulos et muli]eres, uno die, / [hoc est tertiodecimo mensis duo]decimi, qui / vocatur Adar; et bona eorum diriperent.] Summa / autem epistolarum haec fuit, ut omnes pro]vinciae [scirent, et pararent se ad praedictam] diem. Festi[nabant cursores, qui missi erant, imperium ex]plere regis. / [Statimque in Susan pependit edictum, rege et Aman celebrante convivium, et cunctis Judaeis, qui in urbe erant, flentibus. Quae cum audisset Mardochaeus, scidit vestimenta sua, et indutus est sacco, spargens cinerem capiti: et in platea mediae civitatis voce magna clamabat, ostendens amaritudinem animi sui, et hoc ejulatu usque ad fores palatii gradiens. Non enim erat licitum indutum sacco aulam regis intrare. In omnibus quoque provinciis, oppidis, ac locis, ad quae crudele regis dogma pervenerat, planctus ingens erat apud Judaeos, jejunium, ululatus, et fletus, sacco et cinere multis pro strato utentibus. Ingressae autem sunt puellae Esther et eunuchi, nuntiaveruntque ei. Quod audiens consternata est, et vestem misit, ut ablato sacco induerent eum: quam accipere noluit. Accitoque] Athach eunucho, / quem rex ministrum ei dederat,] praecepit <ei> ut / iret ad Mardochaeum, et disceret a]b eo quur hoc / faceret. Egressusque Athach, ivit ad] Mardocheum / stantem in platea civitatis, ante ostiu(m) palatii: / qui indicavit ei om(n)ia quae acciderant: quomodo / Aman promisisset ut in thesauros regis p(ro) Iudeo(rum) / nece inferret argentu(m). Exemplarq(ue) edicti, quod / pendebat in Susis, dedit ei, ut reginae ostenderet, / et moneret eam ut intraret ad regem et de/precaretur eum p(ro) p(o)p(u)lo suo. Regressusq(ue) Athach, / nuntiavit Hester om(n)ia quae Mardocheus di/xerat. Quae respondit ei, et iussit ut diceret / Mardocheo: Om(ne)s servi regis, et cunctae, quae / sub dicione eius sunt, norunt provinciae, quod // sive vir, sive mulier non vocatus, interius atriu(m) / regis intraverit, absq(ue) ulla cunctatione statim / interficiatur: nisi forte rex auream virgam / ad eum tetenderit p(ro) signo clementiae, a[t]q(ue) ita / possit vivere. Ego igitur quomodo ad r[e]gem] / intrare potero, quae triginta iam dieb(us) non / sum vocata ad eum? Quod cum audisset Mar/docheus, rursum mandavit Hester, dic(en)s: Ne putes / quod animam tua(m) tantu(m) liberes, quia i[n] domo / regis es prae cunctis Iudaeis: si enim nunc si/lueris, per alia(m) occasione(m) liberabuntur [J]udaei: / et tu, et domus patris tui, peribitis. Et q[u]is novit / utrum idcirco ad regnu(m) veneris, ut in [t]ali t(em)p(o)r(e) / parareris? Rursumq(ue) Hester haec Ma[r]dochaeo / verba mandavit: Vade, et congr[e]ga om(ne)s Iudaeos / quos in Susis reppereris, et orate p(ro) me. Non come/datis et non bibatis tribus dieb(us) ac <tribus> noctib(us): et / ego cum ancillis meis similiter ieiunabo, et / tunc ingrediar ad regem contra legem faciens, / invocata, tradensq(ue) me morti et periculo. / Ivit itaq(ue) Mardocheus, et fecit om(n)ia quae ei / Hester preceperat. Die aut(e)m tertio [in]duta est / Hester regalib(us) vestimentis, et stetit i[n] atrio / domus regiae, quod erat interius, co[n]tra basilica(m) / [regis: a]t ille sedebat sup(er) solium suu(m) i[n] consistorio / [palatii contra ostium] domus. Cumq(ue) vidisset / [Esther reginam stantem,] placuit oculis eius, et / [extendit contra eam] virgam au[re]am, quam / [tenebat manu: qu]ae accedens, o[scu]lata est / [summitatem virgae ejus. Dixitque a]d eam rex: / [Quid vis, Esther regina? quae est] petitio tua? [etiam si dimidiam partem regni petieris, dabitur tibi. At illa respondit: Si r]egi placet, / [obsecro ut venia]s ad me ho[die, et Aman tecum, ad convivium quod] paravi(us). Sta[tim]q(ue) rex: [Vocat]e, inquit, cito Aman ut Hester obediat / [volun]tati. Venerunt itaq(ue) rex et [A]man ad / [convi]vium, quod eis regina paraverat. Di/[xitque] ei rex, postqua(m) vinum biberat abun/[dant]er: Quid petis ut detur tibi? [e]t p(ro) qua / re postulas? etiam si dimidiam parte(m) regni / mei petieritis, impetrabis. Cui respondit Hester: / Petitio mea, et preces istae sunt: si inveni gra(tia)m / in conspectu regis, et si regi placet ut det mihi / quod postulo, et mea(m) impleat petitione(m): veniat / rex et Aman ad convivium quod paravi eis, / et cras regi aperiam voluntatem mea(m). Egres/sus est itaq(ue) illo die Aman laetus et alacer. / Cumq(ue) vidisset Mardocheum sedente(m) ante / fores palatii, et non solu(m) non assurrexisse sibi, / sed nec motum quidem de loco sessionis suae, / indignatus est valde: et dissimulata ira re/versus est in domum sua(m), et vocavit ad se / amicos <suos>, et Zares uxorem sua(m), et exposuit illis / magnitudine(m) divitiaru(m) suaru(m), filiorumque.

      Lato carne: spetiosas et virgines: et adducant eas ad civi/tatem Susan, et tradant eas in domum feminaru(m) / sub manu Egei eunuchi, qui est praepositus et / custos mulieru(m) regiaru(m): et accipiant mundum / muliebrem, et cetera ad usus necessaria. Et / quaecumq(ue) inter om(ne)s oculis regis placuerit, / ipsa regnet p(ro) Vasthi. Placuit sermo regi: et ita, / ut suggesserant, iussit fieri. Erat vir Iudeus / in Susis civitate, vocabulo Mardocheus filius / Iair, filii Semei, filii Cis, de stirpe Gemini, qui / translatus fuerat de Ierh(usa)l(e)m eo tempore quod / Hiechonia(m) regem Iuda Nabuchodonosor rex / Babyllonis transtulerat, qui fuit nutricius filiae / fratris sui Edessae, quae altero nomine Hester voca/batur, et utrumq(ue) parente(m) amiserat: pulchra / nimis, et decora facie. Mortuusq(ue) patre eius / ac matre, Mardocheus sibi eam adoptavit in / filia(m). Cumq(ue) percrebruisset regis imperiu(m), et / iuxta mandata illius multae virgines pulchrae / adducerentur Susan, et Egeo traderentur eu/nucho, Hester quoq(ue) inter ceteras puellas ei / tradita est, ut servaretur in numero feminaru(m). / Quae placuit ei, et invenit gra(tia)m in conspectu / illius ut adceleraret mundum muliebrem, et / traderet ei partes suas, et septem puellas spe/tiosissimas de domo regis, et tam ipsam quam / pedis[seq]uas eius ornaret atq(ue) excoleret. Quae / [noluit] indicare <ei> populum et patriam s[ua](m): / [Mardochaeus] enim preceperat, ut de hac re / [omnino reticeret: q]ui deambulaba[t quotidie ante vestibulum domus, in qua ele]ctae virgin[es servabantur, curam agens salutis Esther, et scire volens quid ei accide]ret. C[um autem venisset tempu]s singularu(m) per ordine[m] puella(rum) / [ut intrarent] ad regem, expletis om(n)ib(us) que / [ad cultum] muliebrem pertinebant, mensis / duod[eci]mus vertebatur: ita dumtaxat, ita / ut sex menses oleo ungerentur myrtino, et / aliis sex quibusdam pigmentis et aromatib(us) / uterentur. Ingredientesq(ue) ad regem, quicq(ui)d / postulassent ad ornatu(m) pertinens, accipiebant: / et ut eis placuerat, compositae de triclinio femi/naru(m) ad regis cubiculu(m) transiebant. Et quae / intraverat vespere, egrediebatur mane, atq(ue) / inde in secundas aedes deducebantur, quae / sub manu Sasagazi eunuchi erant, qui concubinis / regis presidebat: nec habebat potestate(m) ad / regem ultra redeundi, nisi voluisset rex, et ea(m) / venire iussisset ex nomine. Evoluto autem / tempore per ordine(m), instabat dies quo Hester / filia Abiahel fratris Mardochei, quam sibi ad/optaverat in filia(m), intrare deberet ad regem. / Quae non quesivit muliebrem cultu(m), sed quae/cumq(ue) voluit Egeus eunuchus custos virginu(m), / haec ei ad ornatum dedit. Erat enim formosa // valde, et incredibili pulchritu[dine: om]niu(m) / oculis gratiosa et amabilis videbat[ur. Duc]ta e(st) / itaq(ue) ad cubiculu(m) regis Asueri mense [decimo,] qui / vocatur Tebeth, septimo anno regni eius. Et a[dam]a/vit eam rex plus quam om(ne)s mulieres, habuitq(ue) / gra(tia)m et mi(sericordi)am coram eo sup(er) om(ne)s mulieres: et / posuit diadema regni in capite eius, fecitq(ue) ea(m) / regnare in loco Vasthi. Et iussit convivium / praeparari permagnificu(m) cunctisq(ue) principib(us) / et servis suis p(ro) coniunctione et nuptiis Hester. / Et dedit requiem universis provinciis, ac / dona largitus est iuxta magnificentia(m) princi/palem. Cumq(ue) et secundo quererentur virgines / et congregarentur, Mardocheus manebat / ad regis ianua(m): necdum quae prodiderat/ Hester patriam et p(o)p(u)l(u)m suu(m), iuxta mandatum / eius. Quicquid eni(m) ille precipiebat, observabat / Hester: et ita cuncta faciebat ut eo tempore / solita erat, quo eam parvula(m) nutriebat. Eo / tempore igitur, quo Mardocheus ad regis ianua(m) / morabatur, irati sunt Bagathan et Thares duo / eunuchi regis, qui janitores erant, et in primo / palatii limine presidebant: volueruntq(ue) in/surgere in regem, et occidere eum. Quod Mar/dochaeum non latuit, statimq(ue) nuntiavit reginae / Hester: et illa regi ex nomine Mardocheo, qui / ad se rem detulerat. Quesitum est, et inventum: / et appensus est uterque eo(rum) in patibulo. [Ma]ndatu(m)q(ue) / [est] historiis, et annalibus trad[itum coram rege.] Amadathi, / [qui erat] de stirpe Agag: et posuit soliu(m) eius sup(er) / om(ne)s principes quos habebat. Cunctiq(ue) servi regis, / qui in foribus palatii versabantur, [f]lectebant / genu, et adorabant Aman: sic eni[m] preceperat <eis> / imperator: solus Mardochaeus n[on] flectebat / genu, neque adorabat eum. Cui d[ix]erunt regis / pueri, qui ad fores palatii preside[ba]nt: Quur / preter ceteros non observas mandata regis? / Cumq(ue) hoc crebrius dicerent, et i[lle] nollet audire, / nuntiaverunt Aman, scire cupientes utrum / perseveraret in sententia: dixerat eni(m) eis se e(ss)e / Judeum. Quod cum audisset Aman, et experi/mento probasset quod Mardocheus non sibi / flecteret <sibi> genu, nec se adoraret, iratus est valde, / et pro nichilo duxit in unum Mardocheum / mittere manus suas: audierat enim quod esset / gentis Iudaeae; magisq(ue) voluit omne(m) Iudaeo(rum), / qui erant in regno Asueri, perdere natione(m). / Mense primo (cuius vocabulu(m) est Nisan), anno / xii regni Asueri, missa est sors in urnam, / quae hebraice dicitur phur, cora(m) Aman, quo / die et quo mense gens Iudaeo(rum) deberet interfici: / et exivit mensis duodecimus, qui vocatur Adar. / Dixitq(ue) Aman regi Asuero: Est p(o)p(u)l(u)s per om(ne)s / provincias regni tui dispersus, et a se mutuo.

Host Volume

Title Agostino Marini, 1555-1588, n. 719
Date of Origin/Publication 1555-1588
Place of Origin/Publication Gubbio
Shelfmark Fondo Notarile, 719
Persons Agostino Marini