Acta S. Sebastiani

capp. 15-16

F-4t47

Gubbio, Archivio di Stato di Perugia. Sezione di Gubbio, Fondo Notarile, 732

General Information

Title Autore incerto, Acta S. Sebastiani
Shelfmarks Fondo Notarile, 732
Material Parchment
Place of Origin Italia
Date of Origin XII sec.
General Remarks

Un bifoglio in pergamena ripiegato creando rimbocchi, riutilizzato come coperta del registro, in situ. Scrittura presente in entrambi i lati. Dimensioni 536 × 327 = 23 [404] 109 × 77 [115 (25) 104] 6. Somiglianza con i frammenti dei registri 731 e 733. Testo disposto su due colonne in entrambi i lati. 37 e 46 linee nel lato esterno; 43 e 45 nel lato interno. Rigatura a secco. Pergamena bianca-gialla. Stato conservativo buono, con maggiore evanescenza dell’inchiostro nel lato carne esterno, qualche macchia bruna e strappo. Sul dorso due etichette in carta, la prima, più compromessa, contenente indicazione lacunosa del notaio e dell’anno, la seconda con riferimento alla collocazione. Scrittura carolina di modulo medio. Una mano. Inchiostro nero e rosso. Nota manoscritta con indicazione del notaio nello spazio tra le colonne del lato carne esterno (XVI-XVII sec.); duplice ripetizione dell’anno sul margine inferiore e sinistro del lato carne esterno; prove di penna e scritture avventizie in parte evanite sopra le due colonne di testo e nel margine inferiore del lato carne esterno.

Current Condition

Dimensions 536 × 327 mm

Content

  • Content Item
    • Persons Autore incerto
    • Text Language Latino
    • Title Acta S. Sebastiani, capp. 15-16
    • Content Description

      Trascrizione

      Lato carne: deceptionisq(ue) ministra sunt: simili/tudo in eis veritatis est, n(on) ipsa veritas. / Dixit ei Chromatius: Quicquid e(st) tamen n(on)num[quam] futura p(rae)[nun]tiat? / <S.> Sebastianus dixit: Precipe modo ar/tis mathesis venire doctorem, cui / dicas, ullo t(em)p(o)re te asperis casib(us) labo/rasse, et inquire p(er) quas stellas hoc / tibi evenerit mali; responsa eius / erunt p(ro)cul dubio talia, quod tempu(s) / tuum a malitioso Marte susceptu(m) e(st), / aut Saturnus apocatasticus fuit, aut / <annus> tuus ex diametro susceptus est, aut / climacterica tibi in centro sunt nata. / Haec et his similia cum dixerit, ratio/nes tibi verisimiles assignare nitit(ur) / <aliquid> et p(ro)bare. Age n(un)c, int(er)roga alterum / <mathematicum,> cui ipsas horas ipsumq(ue) tempus in bo/nis tibi exuberasse casib(us) dicas, ilico / [videbis eum tibi rationabilia schem]ata infinita / afferre, quibus approbet, quia] in ipsis tem[poribus tibi evenire debueri]nt bona. [Circulum etenim tenet ex omni parte collectum, in quo diversas et varias causas accipit, et quibus occasionem capiat dicendi quod voluerit. Nam futura dum penitus praevidere non possunt, climactericas dicunt, id est naturae rei incerta profugia. Nam diversis temporibus nati uno naufragio perierunt, et un]a hora diei / [vel noctis exorti, alter a]d m(en)dicitate(m) / [deponitur, ascendit alter a]d regnum: / [et in uno praelio innumerabilis] multitudo / [prosternitur, et uno die, uno i]mo <uno> puncti, / at domo, due natae feminae, altera pu/dica est, altera inpudica: siutriusq(ue) / stellae meritum detulerunt, nec me/retrix vituperanda est, nec casta lau/danda. Certe legu(m) latores et principes / scita sua praevaricantes puniunt, et // ideo forum, ideo iudex, id[eo jura,] / ut iusti recte laudentur, et in[justi / me]/rito puniantur. Et hoc [nolo ut o]ciosu(m) / e(ss)e estimes, quod te ipsum n(on)dum sal/vatu(m) attendis. Nam si ex [inte]gro a te / inimici generis humani volu[…]sses / ceremonias p(ro)fligare, in te ips[o] m / quod veru(m) e(st) didicisses. A[udie]ns / haec Chromatius dixit: Verus e(st) D(eu)s / <est> ille, qui vos tales p(ro)batur habere / cultores. Nam om(n)is se[rmo veste]r ita / rationib(us) affluit; ut et [pecudu]m / ad rationem vera(m) ment[es in]clinet. / Unde etiam hoc ipsum [quod] ad / hornatum domus visus sum exce/pisse, ne impediat saluti me[ae] eius / incolomitas, dissipetur. Cred[o] eni(m), / et haec fides mea est, quod hec om(n)ia quae Christiana lex abhom[inatu]r ac / p(ro)hibet, ex integro si a m[e separ]avero,] / et p(rae)sentem salutem m[erear consequi e]t fu/[turam.] Audiens haec fili[us ej]us Ti/[burtiu]s dixit: Nulla pati[ar] rati[one ho]c opos p(re)tiosum et p(rae)[cip]uu(m) / [et inco]mparabile de[jici. Sed n]e pat/[ernae saluti videar venire contrarius,] defe/[rantur duo clibani et accensi] ante / [januam cubiculi praeparentur, ut dum destructum ab eis fuerit, et pater meus non receperit sanitatem, ambo in singulis clibanis ardentibus demergantur. Audiens haec pater ejus, prohibebat fieri. Sancti vero non] solu(m) / [non metuebant promissum exitiu]m, ve/[rum etia]m constanter p(rae)parare [cl]ibanos [hortab]antur. T(un)c accesserunt ad un[iversa] ydola cristallina et o[l]ovi/trea, et om(n)e opus illud opus mechanicu(m): / et subito, dum s(an)c(t)o(rum) manib(us) fr[a]nge/rentur, apparuit ante oculos Chro/matii iuvenis, cuius faci[e]s fla(m)meo / radiabat aspectu et dixit ei: Misit me D(omi)n(u)s <meus> Iesus Christus, in quem c[r]edidisti, / ut om(n)ium membro(rum) tuo(rum) rec[i]pias / sanitatem. Ad hanc vocem s[a]nis/simus redditus coepit currere post / iuvenem, ut pedes eius oscula[r]etur.] / At ille dixit ei: Vide ne co(n)tingas me.

      Lato pelo: tatis, nisi prius te ab om(n)ib(us) / [id]olo(rum) sordib(us) et squalore feceris / alienum? Chromatius dixit: Et / quo ordine alienus effici potero ab / his? <S.> Sebastianus dixit: Da nob(is) po/testatem ut om(n)ia ydola, quae intra / domu(m) tua(m) invenerimus, lapidea / co(n)fringamus, lignea incendamus, aerea vero vel argentea v(e)l aurea co(n)/flemus, et p(re)tium eo(rum) egentib(us) di/vidamus. Chromatius dixit: Et / cum haec feceritis, <mihi> qui fructus acci/dit? <S.> Sebastianus dixit: Om(n)ium / nervo(rum) tuo(rum), quo(rum) nodositate co(n)/stringeris, statim co(n)sequeris sani/tatem; et quasi qui umqua(m) nichil / dolueris, ita pedib(us) tuis currere in/cipies, et agnoscere quod inimicos / tuae salutis deos dixeris; tuu(m) vero / parentem hu(n)c e(ss)e, qui te statim ut / eius notitia(m) atq(ue) cultura(m) invene/ris, restaurat et salvat. Chroma/tius dixit: Nolite vosmetipsos / ad [h]anc iniuriam deponere: sed / ser[vis mei]s p(rae)cipiam; et ipsi univ[er](s)[a confringe]nt. <S.> Sebastianus  dix(it): / [Dubii et timi]di et infidel[e]s si ea [confregerint, inveniet diabolus per quamcumque negligentiam eorum occasionem laedendi eos, et statim ut laesi fuerint, dicent infideles, propterea eos laesos esse quia idola confregerunt.] Nisi enim loricam / [habens non] eripitur ictib(us) sagit/[tarum. Gale]a enim et scuto et hasta / [utitur do]cta manus in p(rae)lio, et / [ex munimine armorum et impet]u feriendi audacia que [assumat, et terga non vertat. Similiter et milites Dei, qui scuto fidei] are n(on) novit. Hii (i)g(itur) qui/ sc[…] fidei muniuntur, et lorica/ tegminis Christi p(ro)teguntur, haben/tes galeam spei et salutis, ipsis e(st) / tutum inire certamen. Pugnat / et enim acerrime et fortiter vincu(n)t, / qui contra invisibilem hostem / die noctuq(ue) infatigabiliter p(rae)lian/[tur; et su]nt tecti in om(n)ib(us) m(em)bris, / fideq(ue) potius armantur quam // ferro. Chromatius dixit: Fiat vo/luntas D(e)i et v(est)ra. T(un)c S(an)c(tu)s Policarpus / p(res)b(yte)r, et Beatus Sebastianus p(rae)cingentes / se oraverunt; et post orationem / amplius quam ducenta ydolo(rum) si/gna comfringentes, ceperunt gra(tia)s / agere Deo suo. Post haec accesserunt / ad Chromatium dicentes ei: Con/fringentib(us) nob(is) ydola tu debuisti / sanitatem recip(er)e, nisi forte aliqua / tibi in animo signa infidelitas de/relinquid. Hoc enim apud nos certu(m) / gerimus, quod aut aliquid restat, quod n(on)dum est fract(um); aut si om(n)ia / fracta sunt, quid animo geras nob(is) evi/dentius manifesta. T(un)c ille: Habeo, <inquit> / cubiculum vitreum, in quo om(n)is / di/sciplina stella(rum) ac mathesis mecha/nica est arte co(n)structa, in cuius fabri/ca pat(er) m(eu)s Tranquinius amplius qua(m) / ducenta pondera auri noscitur ex/pendisse. Cui <S.> Sebastianus dixit: / Si hoc tu integrum habere voluei, / te ipsum franges. Chromatius dix(it): / Quid enim? Mathesis aut efimeris / aliquo sacrificio(rum) ritu coluntur, / [cum tantum eis m]ensi[u]m et anno(rum) cur[su]s certo / […] signa sunt quo(rum) co(n)sid(er)ando(rum ars / inimica est Deo. Cuius artis falla/cis co(n)sultor atq(ue) tractator divine / veritatis remedia nulla co(n)sequit(ur). Illic / in Ariete luna, in Cancro hora; in Iove / stella, in Mercurio tropica, in Venere / Mars, et in om(n)ib(us) istis monstruosis / demonib(us) ars D(e)o inimica cognoscit(ur). / Ista quin ita recusant, ut n(on) solum / ipsi n(on) audiant, n(on) colant, n(on) credant, / n(on) teneant; verum etiam nec illos amicos habeant, qui his nugis suu(m) / occupant pectus? Om(n)ia eni(m) ista falsa.

Host Volume

Title Agostino Marini, 1555-1588, n. 732.
Date of Origin/Publication 1555-1588
Place of Origin/Publication Gubbio
Shelfmark Fondo Notarile, 732
Persons Agostino Marini